BARF: είναι ιδανική διατροφή τελικά;

ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΚΥΝΟΦΙΛΩΝ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ ΤΟ ΔΙΛΛΗΜΑ ΤΟΥ ΠΟΙΟΥ ΤΥΠΟΥ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΟ ΤΟΥΣ.

γράφει ο Σπύρος Παπαγεωργίου, Vet Cross Κτηνίατρος

Βασιζόμενοι λοιπόν στην ανατομία και στην ιδιαίτερη φυσιολογία του πεπτικού των κυνίδων αλλά κυρίως στην ιδέα της διατροφής των προγονών τους ως σαρκοφάγα με κυνήγι διαμορφώθηκε έντονα ή άποψη της χρήσης του ωμού κρέατος.
Κάπως έτσι δημιουργήθηκε η τροφή BARF (Biologicaly Appropriate Raw Food) με πρώτο παραγωγό έναν Αυστραλό κτηνίατρο τον Dr Billinghusi την δεκαετία του ’90.
Ασφαλώς είναι θεμιτό να πούμε ότι σε μια εποχή όπου υπάρχει υπερπληθώρα διατροφικών επιλογών για τους σκύλους όλων των κατηγοριών (κυνηγίου-συντροφιάς κτλ.) το νέο αυτό προϊόν ήρθε να δώσει λύση σε πολλά από τα ερωτήματα που είχαν οι κάτοχοί τους σχετικά με την αρχέγονη συνήθεια της σαρκοφαγίας. Όπως σε κάθε προϊόν όμως που έχει εμπορική χρήση και κυρίως διατροφική το νόμισμα έχει πάντα δυο όψεις. Έτσι λοιπόν ακόμη και για τον συγκεκριμένο τύπο τροφής υπάρχουν θετικά και αρνητικά στοιχεία. Θα προσπαθήσω να κάνω μια μικρή αναφορά στα πλεονεκτήματα και στα μειονεκτήματα καθώς δεν είναι δυνατό σε μια σελίδα να καλυφθεί η ανάλυση ενός τόσο μεγάλου και ενδιαφέροντος θέματος.
Θα ήθελα εξαρχής να ξεκινήσω με τα θετικά στοιχεία όχι διότι όπως θα συμπεράνει κανείς με μια πρώτη ανάγνωση τα αρνητικά φαντάζουν περισσότερα αλλά διότι είναι μεγίστης σημασίας για τη γενικότερη εικόνα του ζώου και μάλιστα μετά από μία εύλογη περίοδο χορήγησης του προϊόντος.
Τα πλεονεκτήματα που εισπράττουν όσοι δοκίμασαν αυτόν τον τύπο τροφής έπειτα από προσωπική έρευνα αλλά και από τα εκατοντάδες θετικά σχόλια κάνοντας μια αναζήτηση στο internet, αναφέρονται σε μικρή ποσότητα κοπράνων, βελτίωση του τριχώματος, μείωση αλλεργικών δερματικών αλλοιώσεων, οδοντοστοιχία χωρίς πέτρα με αποτέλεσμα την καλύτερη στοματική υγιεινή.
Ιδιαίτερα οι κάτοχοι σκύλων εργασίας (κυνηγίου, φύλαξης κτλ.) αναφέρουν ζωντάνια και έντονη δραστηριότητα των ζώων που κάνουν χρήση αυτού του τύπου τροφής.
Περνώντας τώρα στα αρνητικά στοιχεία πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτά έχουν άμεση σχέση με την πιστοποίηση και την υπευθυνότητα των εταιριών που παράγουν αυτού του τύπου την τροφή αλλά και στην ορθή χρήση του προϊόντος από τους χρήστες.

Έχει τεράστια λοιπόν σημασία να αναφερθούμε στην προέλευση των πρώτων υλών, τον τρόπο μεταφοράς αποθήκευσης και συσκευασίας!

Έχει τεράστια λοιπόν σημασία να αναφερθούμε στην προέλευση των πρώτων υλών, τον τρόπο μεταφοράς αποθήκευσης και συσκευασίας!
Γνωρίζουμε ότι έχουμε να κάνουμε με ένα ιδιαίτερα ευπαθές προϊόν το οποίο από την παρασκευή ως την κατανάλωση πρέπει να υπάρχει η αντίστοιχη αντιμετώπιση και ευαισθησία όμοια με αυτήν που υπάρχει και για τα κρέατα που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση. Πολλά λοιπόν από τα προβλήματα ξεκινούν από τον μη ορθό χειρισμό των πρώτων υλών.
Η απάντηση που έδωσε ο Πανελλήνιος Κτηνιατρικός Σύλλογος όταν ρωτήθηκε σχετικά για την ασφάλεια της BARF τροφής ήταν απολύτως σαφής.
Όπως ακριβώς υπάρχει δυνατότητα απομόνωσης μικρόβιων και επιμολύνσεων του νωπού κρέατος, έτσι και στα σκευάσματα ωμής τροφής σκύλων έχει διαπιστωθεί ότι έχουν απομονωθεί παθογόνα μικρόβια όπως e.coli, salmonella.yersinia enterocoli αλλά επίσης και παρασιτικά όπως echinococcus.toxoplasma gondii κλπ.

Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί ότι από κτηνιατρικής πλευράς κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί την 100% ασφάλεια της ωμής διατροφής. Και αυτό διότι υπάρχουν πολλοί αστάθμητοι παράγοντες στους οποίους συμπεριλαμβάνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό ακόμα και η συμπεριφορά και η συνέπεια του κηδεμόνα σχετικά με τον τρόπο χορήγησης. Επιγραμματικά θα αναφέρω την καθαριότητα και υγιεινή των σκευών που χρησιμοποιούνται μέχρι τον τρόπο απόψυξης και χορήγησης της συγκεκριμένης τροφής.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να αναφέρω συμπληρωματικά για τη μη ορθή χρήση των πρόσθετων συμπληρωμάτων που πολλές φορές επινοούν οι κηδεμόνες των σκύλων που ταΐζουν την συγκεκριμένη τροφή αγνοώντας τους κινδύνους που κρύβονται. Θα αναφέρω εν συντομία δύο διότι το θέμα είναι πραγματικά τεράστιο. Αρχικά το σκόρδο για το οποίο πολλοί ισχυρίζονται ότι έχει πολλά οφέλη όπως αποπαρασιτική δράση και ιδιότητα, όπως λένε, να καθαρίζει το αίμα.
Μελέτες οι οποίες εσχάτως βλέπουν το φως της δημοσιότητας αλλά και αναφορές στη βιβλιογραφία αποδεικνύουν την πρόκληση αναιμίας.
Δεύτερον αξίζει να αναφέρουμε ότι η χρήση ωμού αυγού ως πρόσθετο στην ωμή τροφή (αλλά και κατά μόνας) μπορεί να προκαλέσει σαλμονέλωση όπως ακόμα και μείωση βιοδιαθεσιμότητας της βιοτίνης η οποία δεσμεύεται από την αβιδίνη που περιέχει το ασπράδι του αβγού.
Τέλος, από πλευράς παραγωγής των BARF τροφών θα ήθελα να αναφερθώ στις υπάρχουσες ανισορροπίες των χρησιμοποιούμενων συστατικών ασφαλώς όχι λόγω υπαιτιότητας άλλα λόγω μη γνώσης ορθής αναλογίας των συστατικών καθώς δεν υπάρχει μακροχρόνια χρήση και πειραματική μελέτη σε μεγάλο αριθμό ζώων που να αποδεικνύει επιστημονικά την ορθότητα των χρησιμοποιούμενων αναλογιών.

Περιληπτικά θα αναφέρω ότι η μεγάλη αναλογία πρωτεΐνης μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα σε ζώα που μπορεί παράλληλα να έχουν ηπατική νεφρική νόσο.

Αυξημένη περιεκτικότητα σε λίπος μπορεί να δημιουργήσει παγκρεατίτιδα καθώς και ανισορροπία ασβεστίου και φωσφόρου η οποία δημιουργεί προβλήματα σε κουτάβια και υπερήλικα ζώα. Επίσης έλλειψη βιταμινών όπως A, Ε, D και μικροστοιχείων όπως ψευδάργυρος χαλκός, ιώδιο κτλ μπορεί να συντελέσουν σε διάφορα νοσήματα. Θα κάνω εδώ μια παρένθεση σε ό,τι αφορά το ιώδιο. Λόγω άγνοιας, η χρήση λαιμού ζώων στα μείγματα που παρασκευαζόταν, δημιούργησε υπερθυρεοειδισμό σε σκύλους καθώς ο θυρεοειδής αδένας που περιείχαν μετά τη βρώση τους ανέβασε τα επίπεδα θυροξίνης στο αίμα τους προκαλώντας ενδοκρινοπάθεια.
Τέλος, για να κλείσω θα αναφέρω τη σημασία του τεμαχισμού και της άλεσης των προϊόντων κρέατος. Μικρός τεμαχισμός μπορεί να προκαλέσει, ιδιαίτερα αν περιέχει κόκκαλα, δυσκοιλιότητα, διάτρηση του εντέρου και καταστροφή των δοντιών. Η καλή ομογενοποίηση του μείγματος δίνει καλύτερη πεπτικότητα και αφομοίωση της τροφής.

Μετά από αυτή τη μικρή ανάλυση ο κάθε κηδεμόνας μπορεί να αποφασίσει σε ποιο βαθμό θεωρεί την διατροφή BARF ασφαλή ή όχι και από ποιούς βασικούς παράγοντες επηρεάζεται.
Προσωπικά στα λίγα χρόνια που βλέπω στην πράξη την χρήση της έχω εισπράξει πολλά θετικά σχόλια σχετικά με τα αποτελέσματά της. Σε καμία περίπτωση όμως δεν πρέπει να αγνοούμε και την ύπαρξη αρνητικών περιστατικών σε μικρό βαθμό τα οποία ενδεχομένως να έχουν άμεση σχέση με όσα αναφέρθηκαν παραπάνω.
Πιστεύω λοιπόν ότι για ένα προϊόν το οποίο συνεχώς εξελίσσεται σε αυτό το στάδιο κανείς δεν μπορεί να είναι απολύτως θετικός ή αρνητικός στην κρίση του. Θετικά και αρνητικά στοιχεία δεν συναντάμε μόνο στην BARF τροφή η οποία τουλάχιστον στην εγχώρια αγορά μετρά λίγα χρόνια παρουσίας αλλά ακόμη και στις ξηρές ή υγρές τροφές στις οποίες οι εταιρίες έχουν επενδύσει και επενδύουν καθημερινά στην εξέλιξή τους.

Το συμπέρασμα όλων όσων αναφέρθηκαν στο εν λόγω άρθρο είναι ότι πολύ μεγάλο και βασικό ρόλο παίζουν οι εταιρίες παραγωγής των BARF τροφών οι οποίες σύμφωνα με τον τρόπο παρασκευής που χρησιμοποιούν μπορούν από μόνες τους να διαφημίσουν και να προάγουν το προϊόν τους με θετικό ή αρνητικό τρόπο.

Στοιχεία που αναφέρω προέρχονται απο ιντερνετική βιβλιογραφία αλλά και μια αξιόλογη πτυχιακή εργασία ιταλίδας κτηνιάτρου που πραγματικά αξίζει κανείς να διαβάσει.